زرویی اصل بود و اصیل

به گزارش بهترین مقاله، مراسم بزرگداشت ابوالفضل زرویی نصرآباد با تمجید از این نویسنده و طنزپرداز فقید برگزار گردید.

زرویی اصل بود و اصیل

به گزارش خبرنگاران بر اساس خبر رسیده، مراسمی به یاد ابوالفضل زرویی نصرآباد با حضور شاعران، طنزپردازان و دوستداران این چهره فقید دوشنبه (دوازدهم آذرماه) در خانه شاعران ایران برگزار گردید.

علی اکبر کتابدار، شاعر و منتقد که اجرای این برنامه را بر عهده داشت، در ابتدا شعری از ابوالفضل زرویی نصرآباد خواند و سپس خاطراتی از او نقل کرد.

در ادامه، اسماعیل امینی، شاعر و پژوهشگر با اشاره به اینکه از دست دادن بزرگان، ضایعه ای بسیار سخت است، گفت: این بدان معنا نیست که دیگر جایگزینی وجود نخواهد داشت؛ مگر بعد از علامه دهخدا، زرویی و عمران صلاحی نیامدند؟

او با تاکید بر اینکه فقط با نام بردن، نمی توان یاد این بزرگان را ماندگار کرد، ادامه داد: اگر حفظ آثار و یاد این شخصیت ها را بر عهده زمانه بگذاریم، ابتذال از راه می رسد و آن را پایمال می نماید و به زودی خواهیم دید که هر کس در هر گوشه ای مشغول تفسیر مثنوی و فراوری آثار موسیقی و... در سطحی ترین حالت ممکن است.

امینی گفت: مدت زمان زیادی، طنز در معرض سوءتعبیر و در خدمت شوخی با اقوام و مقدسات و... بود و طنزپردازان از دهخدا تا زرویی تلاش های بسیاری کردند تا بگویند که طنز بسیار جدی است.

سپس سهیل محمودی با ذکر خاطره اولین دیدار خود با ابوالفضل زرویی نصرآباد، گفت: او از جمله افرادی بود که بزرگی شان در زمان حیات دیده می شد اما در عین حال به اندازه زحماتی که برای ادبیات کشیدند، از آنها سپاسگزاری نشد و این غفلت، یک غفلت تاریخی است.

علی موسوی گرمارودی نیز در این برنامه متنی را درباره طنز زرویی نصرآباد و برخی آثار او خواند که در ادامه بخش هایی از آن می آید: بی هیچ تعارف، زرویی از خوش قریحه ترین طنزنویسان ایران بود. تا زمانی که روانشاد، عمران صلاحی زنده بود، فضل تقدم و حتی تقدم فضل در طنز با او بود. خاک بر آن شکرپاره خوش باد که تلخ ترین پدیده های ناهنجار اجتماعی و سیاسی را با شیرین ترین گفتار به نقد می کشید و سپس جای خالی او را زرویی پر کرد.

زرویی، چون شاخه نورس اما پربار در طنز، پیشِ رو و پیشرو بود.

پروردن قریحه شعر و قریحه طنز به مطالعه و تلاش فراوان احتیاج دارد. همان گونه که قریحه شعر را اگر نپرورانی، کم کم می خشکد، قریحه طنز را هم اگر نپرورانی، می خشکد. زرویی هم قریحه طنز قوی داشت و هم به پرورش آن توجه و اعتنا می کرد.

برجسته ترین نشانه قریحه والای او در طنز، کتاب تذکره المقامات اوست که در سال 1376 منتشر کرد و یکی از استوارترین و ماندنی ترین نقیضه هایی است که در تاریخ طنز کشور به وجود آمده است. اکنون و در اینجا اضافه کنم که تذکره المقامات، گرته برداری طنزآمیز و استادانه ای از ساختار نثر شاهکارهای قرن ششم از تاریخ بیهقی تا کلیله و دمنه است.

در تاریخ طنز ما، این گونه نقیضه سازی یعنی هم طنزآمیز و هم با گرته برداری از ساختار کتاب های مشهور، سابقه طولانی دارد.

زرویی در کتاب اصل مطلب، طنازی و شاعری را با هم جمع نموده است.

او هم شاعر است و هم شاعر خوبی است. همین که برای مثنوی بلند کتاب اصل مطلب خود، وزن خوش رکابی مثل بحر خفیف مخبون محذوف (فاعلاتٌ مفاعِلُن فَعَلُن) را انتخاب نموده، نشانه ذوق فطری اوست.

در مثنوی اصل مطلب، زرویی حدود 50 مطلب اصلی را در بحر خفیف خطاب به تنها فرزند خود، حسام الدین، سروده و هر مطلب را هر روز خوراک ستون طنز در یک شماره روزنامه همشهری نموده بود.

در ادامه و پیش از دعوت از ساعد باقری برای سخنرانی، علی اکبر کتابدار، خاطره ای از ابوالفضل زرویی نصرآباد نقل کرد؛ در سال های جوانی (1368) شعری برای برنامه جُنگ جوان رادیو فرستادم و ساعد باقری به عنوان کارشناس شعر آن برنامه، با نقد و نظر اجمالی بر آن اثر، تاثیر جدی بر شکوفایی استعدادم گذاشت.

سپس ساعد باقری با اشاره به مراتب تواضع و حق گزاری زرویی، گفت: شاید اصلا ضرورتی نداشت که سال ها بعد وقتی زرویی در حیطه های مختلف، ظهوری جدی و شهرتی تمام داشت و اساسا خود من هم ماجرا را با نام و نشان او به یاد نداشتم، چنین تواضعی به خرج دهد و از ماجرایی در سال های جوانی خود با اغراق شاعرانه یاد کند.

این شاعر ادامه داد: آن گونه که برای من تعریف می کرد، در آن روز مشغول کشاورزی بوده و رادیو را هم بر درختی آویزان نموده بوده که من، با قرائت شعرش، از او به عنوان یک شاعر جوان آتیه دار یاد نموده ام. سپس با هیجان رادیو را بغل می نماید و تا خانه می دود و از اینکه من به مستمعین گفته ام که اسم آقای ابوالفضل زرویی نصرآباد را من به خاطر می سپرم، شما هم از قلم نیاندازید، چون بعدها از او بسیار خواهیم شنید، از ذوق و شوق تا سحر بیدار می ماند.

باقری با تاکید بر اینکه زرویی با همت، توان، استعداد و صدق خود، زرویی شد، گفت: حالا موقع عکس یادگاری دریافت خیلی ها با مرگ اوست و اگر مجری به خاطره نقل شده اشاره نمی کرد، من هم نمی گفتم تا دست کم در شمار متهمان عکس یادگاری دریافت با خاطره گذشتگان قرار نگیرم، اما این تواضع ها و دچار نشدن ها به خودفراموشی در این روزگار کیمیاست.

او اضافه کرد: زرویی در آن روزها بیست ساله بوده و خیلی زود با استعداد و توان و همت خود، راه پیش رویش را گشود، به طوری که در همان سال ها با تذکرةالمقامات چنان جایگاهی کسب می نماید که مرحوم صابری (گل آقا) در مصاحبه ای او را ادامه عبید و دهخدا می خواند.

ساعد باقری در سرانجام گفت: آفت شعر امروز این است که اغلب شاعران جوان به خواندن شعر یکدیگر، جُنگ ها یا منابع دست دوم قناعت می نمایند در حالی که زرویی از ابتدا به سرچشمه متون کهن متصل بود و غور و تفحص او در تحول و تطور زبان فارسی در نوشته هایش پدیدار بود که اصل بود و بدل نبود، درست مثل خودش که اصل بود و اصیل بود.

از دیگر حاضران و مهمان های این برنامه می توان به محمدجواد حق شناس، ناصر فیض، علی انسانی، احمد صدرنیا، عبدالله مقدمی، سعیده موسوی زاده، اکرم کِشایی، مهدی فرج اللهی، محمدحسن صادقی، رسول مرادی، روح الله احمدی و فرید فردوسی اشاره نمود. همچنین در خلال سخنرانی دوستان و دوستداران ابوالفضل زرویی نصرآباد، مهران مهرنیا، احسان لیوانی و مجید عبداللهی به اجرای موسیقی پرداختند.

برخی شعرهای خوانده شده در این مراسم:

محمد سلمانی:

همیشه ماه خودت باش و آفتاب خودت

بتاب بر دل هر کس به انتخاب خودت

به هر کسی نه به اندازه ای که لایق نیست

بتاب بر همه، البته با حساب خودت

به هیچ صاحب جاهی عریضه ای ننویس

مگر به حضرت والای مستطاب خودت

تو را که خشت تو از خاک این خرابات است

کسی نمی نماید آباد جز خراب خودت

به دست هر کس و ناکس مده زمام مراد

خودت خلیفه خود باش در غیاب خودت

اگر قرار به راه است، با دلالت دوست

اگر قرار به چاه است، با طناب خودت

اگر به آب رسیدی چه جای وعده به غیر؟

هنوز خوب نمی چرخد آسیاب خودت

شنیده ام که به دیدار تور آمده ای

خوش آمدی به تماشای بازتاب خودت

هنوز پرسشم این است؛ چیست راه نجات؟

مرا مجاب کن ای عشق با جواب خودت

شکیبا باش که تا ساعت سفر برسد

مرا به گریه نینداز با شتاب خودت

خلیل جوادی:

گفتید رفیق تان شما را نشناخت؟

شد مثل غریبه؟ آشنا را نشناخت؟

بگذار بگویمت یکی در جایی

وقتی که رییس شد، خدا را نشناخت

..

با انگ زدن به این و آن، می خوردیم

از نان بریده کسان می خوردیم

از نرخ جدید باک مان نیست که ما

یک عمر به نرخ روز نان می خوردیم

منبع: خبرگزاری ایسنا
انتشار: 12 اردیبهشت 1398 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: bestarticles.ir شناسه مطلب: 71

به "زرویی اصل بود و اصیل" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "زرویی اصل بود و اصیل"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید